Brazilië

Brazilië
Hier is een persoonlijke noot op zijn plaats, als toelichting op mijn journalistieke interesses voor Brazilië. In 1991 ontmoette ik Claudia Meirelles uit Rio de Janeiro. Zij was aan het rondreizen na het behalen van haar universiteitsdiploma. Ik was de slaapwagenconducteur van de Wagons Lits die op het perron van Zürich moest beoordelen of haar kaartje wel in orde was. Vooruit dan maar. Nu zijn we ruim achttien jaar getrouwd en hebben het druk met onze opgroeiende kinderen Johannes (12) en Catarina (10).
Toen we elkaar leerden kennen moest ik nog aan mijn studie culturele antropologie in Amsterdam beginnen. Het laatste half jaar van die opleiding brachten we samen grotendeels door in de favela Morro do Macaco in Rio de Janeiro. Ik deed er mijn leeronderzoek naar kinderziektes en Claudia’s ouderlijk appartement stond in de artistieke middenklassebuurt Vila Isabel, grenzend aan deze beroemde en beruchte sloppenwijk. Het warme contact is gebleven, want nog ieder jaar bezoek ik tijdens de jaarlijkse vakantie in Rio sommige bewoners van de favela, of zij ons.
Het schrijven over Brazilië kwam echt op gang na de cursus journalistiek in Utrecht. Sindsdien benut ik de jaarlijkse vakantie en (vooral) het familiebezoek met het optekenen van waardevol materiaal voor reportages over onderwerpen die op mijn weg komen. De eerste publicatie was een reportage over de opkomst van de telefonie onder de arme Brazilianen voor NRC Handelsblad.
Sindsdien leverde ik als redactielid vele jaren verhalen en foto’s aan tijdschrift La Chispa. De onderwerpen en genres verschilden, van receptenrubriek tot politieke analyse, maar ‘het geweld in Rio de Janeiro’ keerde vaak terug.
Daarna volgden regelmatig grote reportages, met eigen foto’s, in het Reformatorisch Dagblad. Die waren meer gepland, omdat er een flinke binnenlandse reis voor moest gemaakt worden. Vooral aan de achtergrondreportages over het ecotoerisme in de Amazone en de kleine boeren in de Pantanal heb ik veel plezier en voldoening beleefd. De foto’s van de dieren kwamen helemaal tot hun recht in een grote reportage in Wildlife Magazine.
Het doet mij in het bijzonder goed als ik door mijn artikelen het gevoel krijg mij indirect in te zetten voor mensen, dieren en natuur in de verdrukking. Door ze een podium te geven. In december 2008 heb ik een paar maal met Nanko van Buren van hulporganisatie IBISS projecten in favelas bezocht. Dat resulteerde in verschillende publicaties, met name over het drugsgeweld.
In november 2010 heb ik samen met Claudia een aantal manuals van de KNVB voor het project WorldCoaches van het Engels naar het Portugees van Brazilië en van de Afrikaanse naar de Braziliaanse context vertaald. Hierin zijn ook mijn foto’s van IBISS-projecten toegevoegd. De boekjes zijn aangeboden aan de Brazilianen door de KNVB delegatie onder leiding van Ruud Gullit die half november Rio en São Paulo bezocht om te lobby’en voor het WK 2018 in Nederland en België.

Alle avonturen, reportages en familieperikelen heb ik uiteindelijk gevat in een boek, dat in oktober 2015 is uitgekomen. Echo’s uit Rio de Janeiro, onder familie, voetballers, gelovigen en bandieten.

Een greep uit mijn publicaties over Brazilië in de afgelopen jaren:

images